Швейцарын хөгжлийн агентлагаас хэрэгжүүлсэн Ногоон алт-Малын эрүүл мэнд (НАМЭМ) төслийн малын эрүүл мэндийн мэргэжилтэн С.Дивангартай ярилцлаа.

Хөвсгөл аймгийн Мал эмнэлгийн газар, Хүнс хөдөө аж ахуйн газар, Газрын харилцаа барилга хот байгуулалтын газрын холбогдох албаныхан, сумдын удирдлагуудтай уулзаж, малчдын саналыг авах ажил эхэлсэн бөгөөд оролцогч талуудын саналыг журмын төсөлд тусгахаар зорьж байна. Аймгийн хэмжээнд “Бэлчээр ашиглалтыг хариуцлагжуулах журам”-тай болох, Хариуцлагатай нүүдэлчин стандартыг нэвтрүүлэх төлөвлөгөөний хүрээнд Аймгийн ИТХ-д оролцож танилцуулга мэдээлэл хийж, Хатгал тосгон, Алаг-Эрдэнэ, Арбулаг, Баянзүрх сумын удирдлагууд, малчдын төлөөлөлтэй уулзаж, мэдээлэл өгч, хэлэлцүүлэг өрнүүлж, санал асуулга хийгээд байна.

17 жил өнгөрч Швейцарын хөгжлийн агентлаг 2021 оны 9 сарын 9-10 нд Монголын Бэлчээрийн IV форум болон Ногоон алт Малын эрүүл мэнд төслийн Хаалтын ажиллагааг зохион байгуулж Монголын малчид, үндэсний байгууллагууд, мэргэжилтнүүдтэй хамтран бүтээсэн Монгол улсад үлдээж буй өвүүд, үр дүн, сайн туршлага, сургамжуудаа хуваалцаж байна

17 жилийн хугацаанд Монгол Улсын 18 аймаг 160 гаруй суманд хийж хэрэгжүүлсэн ажлын туршлага мэдлэг дээрээ тулгуурлан Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх суманд Малчдын хэсэг бүлэг байгуулж, Сумын бэлчээр ашиглагчдын холбоотой болгох, Түүхий эдийн хоршоо, Малчдын дундын сан байгуулах зэрэг анхан шатны  бүхий л ажилд мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө үзүүлэн ажиллахаар болсон

Өнөөдөр манай Ховд аймагт Малчдын тулгуур 3 байгууллага болох АБАХ, СБАХ, хоршоодууд байрлах өөрийн байшинтай, шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангагдсан цаашид тогтвортой үйл ажиллагаа явуулах бүхий л боломж нөхцөл бүрдсэн байна

Монгол Улсын 18 аймагт Бэлчээр ашиглагчдын холбоотой, 166 суманд малчдын холбоотой болж, 76 Малчдын хоршоо, 100 гаруй Дундын сан, 44 Хадгаламж зээлийн хоршоо бий болсон байна

Швейцарын Холбооны Улс нь манай улсад олон чиглэлээр төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлж байгаагийн дотор хөдөө аж ахуйн салбарт 20 гаруй жил буцалтгүй тусламжийн төсөл хэрэгжүүлж бэлчээрийн менежментийг сайжруулах, мал эмнэлгийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, малчдын амьжиргааг дэмжих чиглэлээр хамтран ажиллаж байгаад талархалтай байна

Швейцарын хөгжлийн агентлаг нь Монгол Улсад ардчилсан парламентын засаглалыг хөгжүүлж, төвлөрлийг сааруулах, нутгийн өөрөө удирдах байгууллагыг бэхжүүлэх, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр дэмжлэг үзүүлсээр ирсэнд талархалтай байдгаа уулзалтын эхэнд Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар илэрхийлэв. Түүнчлэн Монгол Улсад ардчилсан засаглалыг бэхжүүлэхээр хэрэгжүүлж буй төслүүд өндөр үр дүнтэй байна гэдэгт итгэлтэй байна гэв

Завхан аймгийн Засаг дарга Д.Түвшинжаргал “Мал аж ахуй дээр эдийн засаг суурилсан Завхан аймгийн хувьд мал аж ахуйн тогтвортой хөгжлийг хангах, бэлчээрийн менежментийг сайжруулах тал дээр НАМЭМ төсөл тодорхой үр дүн гаргасан. Энэудаад Завхан аймагт, Завхан аймгийн Бэлчээр ашиглагчдын холбоонд Ногоон алт, малын эрүүл мэнд төслийн үр дүнг хэлэлцэж, аймагт хүлээлгэн өгч байгаад баяртай байна” гэлээ.

Монгол орны тал нутгийн олон янзын өнгө төрх, хэв шинж, гайхамшгийг гэрэл зургийн агшинд болон видео дүрсэд буулгах замаар олон нийтэд байгалийн уран тансаг байдал, гайхамшиг, байгалийн тэнцвэрт байдлын үнэ цэнэ, ач холбогдлыг тодруулах

Баянхонгор аймагт НАМЭМ төсөл хэрэгжээд 11 жил болж байна. Энэ хугацаанд малчдыг хамтын зохион байгуулалтад оруулж, бэлчээр нутгаа хамгаалах, хөдөлмөрөө хорших, малын эрүүл мэнд үүлдэр угсааг сайжруулах, ашиг шимийг нэмэгдүүлэх, мал аж ахуйн гаралтай түүхий эдийн үнэлэмжийг дээшлүүлж, малчдын орлогыг дээшлүүлэх, Хадгаламж зээлийн хоршоо болон Малчдын хоршоо байгуулах, малчин эмэгтэйчүүдийг дэмжих гэсэн зорилгын дор хэрэгжлээ.

Монгол орны газар нутгийн 70 гаруй хувийг эзэлдэг бидний “бэлчээр” гэж нэрлэж заншсан үетэн өвст тал хээрийн экосистем дэлхийн хуурай гадаргын 54%-ийг эзэлдэг. “Бэлчээр” буюу мал, амьтдын хүнс тэжээлийн эх үүсвэр болдог нь тал хээрийн экосистемийн зөвхөн нэг үйлчлэл юм.

"Оч асаая" уриатай Үл Мэдэх Подкаст-ын 69 дэх дугаарын зочноор Швейцарын Хөгжлийн Агентлагийн “Ногоон Алт” Бэлчээрийн экосистемийн удирдлага төслийн менежер Ц.Энх-Амгалан зочилж өөрийн төгссөн мэргэжлийн талаар ярилцсан байна.

“НАМЭМ төслийн хамт олонд баярласан талархсанаа илэрхийлж байна. Хүн төрсөнөөс хойш 18 нас хүрээд эрийн цээнд хүрдэг бол НАМЭМ төсөл маань Баян-Өлгий аймагт  жил үргэлжилж эрийн цээнд хүрлээ гэж бодож байна.

Санамж бичгийн хүрээнд тус газраас санхүүжүүлэн хэрэгжүүлдэг Төв банкуудын чадавхыг бэхжүүлэх хөтөлбөр (BCC)-т Монголбанкны төлөөлөл оролцох боломжийг бий болгоод байна. Энэхүү хөтөлбөр нь Монголбанкны мөнгөний бодлогын шинжилгээ, макро-эдийн засгийн судалгаа, статистикийн чиглэлийн чадавхыг бэхжүүлж, олон улсын жишигт улам ойртуулахад жинтэй хувь нэмэр оруулах юм.